Rahul Sakyaputra - muzyka indyjska - muzyka na sitarze i na tabli - raga

Rahul Sakyaputra, Którego imieniem nazwano Centrum, był wybitnym wirtuozem sitaru, filozofem, artystą malującym farbami wodnymi obrazy o tematyce buddyjskiej. Założyciele Centrum, Andrzej i Mira spotkali go w Los Angeles i spędzili razem wiele czasu.Byli na kilku jego koncertach, m.in. na kameralnym koncercie w domu słynnej gwiazdy filmowej Goldie Hawn. Ciekawym wydarzeniem był także koncert specjalny dla Andrzeja i Miry ? spotkanie Rahula ? sitarzysty z pianistą Howardem Richmanem, twórcą ?portretów muzycznych?. Zagrali wspólnie w niezwykłej improwizacji. Zjawiskiem niespotykanym jest połączenie sitaru i pianina, instrumentów bardzo odmiennych kulturowo i muzycznie. Wiadomość o jego odejściu w dniu 17 listopada 2002 była dla Andrzeja i Miry wielkim przeżyciem. Miał 55 lat.

Rahul Sakyaputra był cieszącym się międzynarodową sławą wirtuozem Sitaru Uczył się grać na sitarze pod kierunkiem wielkiego nauczyciela Allaudina Khana-mistrza, który uczył grać również Ravi Shankara. Wiele podróżował, występował w Indiach, Stanach Zjednoczonych i w Europie. Nauczał gry na sitarze w wielu wyższych szkołach muzycznych, prowadził wykłady na temat indyjskiej muzyki klasycznej i buddyzmu. W 1984 roku grał dla ponad miliona ludzi w Nagpur koło Bombaju.

Buddyjska filozofia Rahula była ściśle związana z jego życiem. Urodził się w rodzinie nietykalnych, najniższej w Indii grupie społecznej, od tysiącleci krzywdzonej przez system kastowy. Jako dorastający młodzieniec Rahul poszedł za głosem człowieka, który spowodował, że nietykalni znaleźli swoje miejsce w społeczeństwie Indii. Był to Bhimrav Raji Ambedgar - pierwszy minister prawa i twórca konstytucji niepodległej Indii, pochodzący również z rodziny nietykalnych. Pociągnął za sobą miliony ludzi z najniższych kast w kierunku buddyzmu - filozofii, w której człowiek jest wartością nie podlegającą ograniczeniom takim jak pochodzenie czy narodowość. Misją życia Rahula było zgromadzenie funduszy na budowę świątyni buddyjskiej w Bombaj. Praktycznie wszystkie swoje dochody artysta poświęcał na ten cel.

Rahul Sakyaputra był mistrzem ragi. Raga to najpowszechniejsza forma muzyki indyjskiej. Opiera się na skalach pięcio lub siedmio nutowych. Każda Raga ma swój własny, szczególny układ nut i swoją własną, szczególną właściwość, zazwyczaj związaną z konkretnym nastrojem i porą dnia. Nuty ragi mogą być grane w dowolnym porządku - jest to sfera improwizacji. Raga oznacza namiętność, jest uosobieniem czującej istoty-oddaje miłość, smutek, gniew, radość lub nieszczęście. Nie powinno się jednak pozwalać, aby namiętności te biegły bezładnie poprzez muzykę. Są one kontrolowane z matematyczną dyscypliną przez sitarzystę, który nauce gry na tym skomplikowanym instrumencie z ponad dwudziestoma strunami poświęca całe życie.

,,Muzyka ragi jest filozofią dźwięku a jednocześnie sztuką narracji. Jest jak nauka języka. Tak jak on, zbudowana jest z dźwięków. Tym, co improwizuję, jest emocja. Każda mocja ma początek, wzrastanie a potem zanika. Improwizujemy zmianę nastrojów. Nuty -- frazy przenoszą emocje. To jak czytanie powieści. Śmiejecie się w jednym miejscu, płaczcie w innym. Jest to również przekazywanie opowieści lecz opowiadamy te historię bez uprzedniego przygotowania. Podejmujemy ryzyko, tworząc ją. Raga jest tym, co zawiera zarówno nieprzewidywalne jak i pewność. Raga nie jest tajemnicą. Tajemnica sprowadza ciemność. Ja zmierzam do światła i zrozumienia.?? To wspaniałą muzyka indyjska.

Rahul Sakyaputra
 
 
?Mój umysł uwolniony od wszelkiej zachłanności pozwala mi ulecieć. Powoli otwiera się jak kwiat lotosu, otwiera się ku muzyce, która wyraża Niewypowiedziane, która mówi ?tak? życiu we wszystkich jego formach i która ukazuje boginię miłości we wspaniałości jej szat?Przywołuje moce pokoju, delikatnego powiewu wiatru, zarówno dźwigającego świat, jak i unoszącego myśl ku otwartej przestrzeni, gdzie światło może tańczyć na fali ciszy i naokoło wszystkiego. Wszelka obca aktywność ucicha, osiągając jedyny moment ciszy w centrum mojego serca, gdzie wszystko jest pokojem.?
Rahul Sakyaputra